Od grudnia 2013 roku obowiązuje przepis dotyczący opracowania i przekazywania wyników geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych w postaci plików GML lub innym formacie uzgodnionym między wykonawcą a organem prowadzącym PZGiK (par. 71 ustęp 2. punkt 6 rozporządzenia w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych... z 9 listopada 2011 roku)
Przekazywane w ten sposób muszą być obiekty różnych baz danych, np.: obiektów topograficznych (BDOT500), geodezyjnej sieci uzbrojenia terenu (GESUT), ewidencji gruntów i budynków (EGiB), szczegółowej osnowy geodezyjnej (BDSOG), itd.
Obiekty tych baz danych mają ściśle i szczegółowo określoną budowę (geometrię i atrybuty), zgodnie ze schematami aplikacyjnymi umieszczonymi w rozporządzeniach (o mapie zasadniczej, ewidencji gruntów i budynków, osnowie itd.).
Geodeta po wykonaniu pomiarów terenowych, jest zobowiązany do przekazania do PODGiK danych pomierzonych obiektów dokładnie tak jak to opisane jest w wyżej wymienianych rozporządzeniach.
Do tego celu służyć ma standard GML, w którym, przy wykorzystaniu schematów z rozporządzeń, można zapisać wszystkie wymagane dane obiektów. Co prawda w przywołanym tu na początku przepisie rozporządzenia o standardach dopuszcza się inny uzgodniony format, (taki, który zawiera wszystkie informacje wymagane w rozporządzeniach). Dotąd nie powstał i prawdopodobnie nie powstanie inny format wymiany danych dla baz BDOT500, GESUT, itd. niż standard GML.
Spotykane są obecnie w Polsce przypadki gdy PODGiK, który nie posiada oprogramowania i baz danych zgodnych z aktualnymi przepisami, żąda od wykonawcy wydrukowanych, lub zapisanych w pliku PDF tzw. „kartotek obiektów” – czyli tabelek z wypełnionymi atrybutami wszystkich zmierzonych przez geodetę obiektów, oraz plików np. DXF z geometrią tych obiektów.
Z kolei w wielu innych ośrodkach nadal prowadzi się mapy numeryczne w systemach informatycznych niezgodnych z przepisami, które albo nie tworzą w ogóle obiektów, a jedynie „numeryczne mapy kreskowe”, albo tworzą obiekty niezgodne z wymaganiami. Problemem jest wymaganie przez te ośrodki oddawania opracowań nie w GML, ale w formatach tych programów, przez co geodeta jest zmuszany do zakupu niezgodnego z prawem oprogramowania tylko dlatego by zasilał nieprawidłowymi danymi ośrodek.
W przyszłości tak zebrane dane będą także problemem dla samego PODGiK, gdyż będzie je musiał ostatecznie przenieść do odpowiednich baz danych, ponosząc dodatkowe nakłady finansowe.
Najlepszym rozwiązaniem tych problemów jest zastosowanie przez geodetę odpowiedniego oprogramowania, które umożliwia utworzenie obiektów na podstawie wyników pomiarów i generowanie plików GML dla ośrodka dokumentacji.
Wówczas, nawet gdy PODGiK nie ma jeszcze odpowiedniego oprogramowania, jest zobowiązany do odbioru plików GML utworzonych zgodnie z aktualnymi przepisami. Gdy zaś ośrodek będzie już dysponował właściwym oprogramowaniem, bez problemu zasili bazy danych z już posiadanych plików GML.
Aplikacja C-GML
Analizując powyższe wymagania, oczywistym jest wniosek, że niezbędne jest opracowanie odpowiednich narzędzi informatycznych dla geodetów.
Od wielu już lat firma Softline dostarcza wszechstronne rozwiązanie dla polskich geodetów – C-GEO. Jest to oprogramowanie, które ułatwia pracę w geodezji na każdym etapie: pozyskiwania wyników pomiarów geodezyjnych klasycznych i satelitarnych, wyrównania ścisłego osnów 3D/GNSS, przetwarzania obserwacji do współrzędnych w państwowych układach odwzorowania, obliczeń inżynierskich, tworzenia operatów technicznych i opracowań graficznych.
Cechą wyróżniającą C-GEO jest możliwość wymiany danych zarówno w formatach CAD jak i GIS, a także w specyficznych formatach obowiązujących w geodezji (Tango, SWDE, GML).
Standard GML jako szczególna forma języka XML jest stosowany w całym świecie, głównie w aplikacjach GIS. Obowiązuje też jako standard wymiany danych przestrzennych w Polsce. Dlatego został on w 2012 roku zaimplementowany także w C-GEO.
W 2013 roku, praktycznie zaraz po wejściu w życie rozporządzenia o mapie zasadniczej, w którym opisane zostały wymagania co do obiektów BDOT500 i GESUT, producent C-GEO dostosował swoją aplikację do wymogów rozporządzenia i wprowadził możliwość zarówno importu jak i eksportu danych w standardzie GML zgodnym ze schematami GUGiK.
Dzięki temu, geodeci posiadający C-GEO w odpowiedniej konfiguracji, mogą wymieniać dane z PODGiK zgodnie z przepisami.
C-GEO jest aplikacją o dużych możliwościach (między innymi komunikacja z tachimetrami, moduły obliczeniowe i inżynierskie, itp.), co w niektórych przypadkach może utrudniać w sumie dość prosty proces tworzenia mapy obiektowej. Dlatego, wskazane jest by udostępnić geodetom proste i tanie narzędzie do takich prac, które ma służyć do tworzenia obiektów ze współrzędnych.
Przygotowaliśmy więc nową aplikację – C-GML opartą na naszej własnej platformie graficznej i bazodanowej C-GEO, dzięki niej geodeci będą mogli obniżyć koszty wydatków na nowe oprogramowanie, a jednocześnie zwiększyć wydajność prac, gdyż:
- dane do opracowania mapy obiektowej nadal można przygotowywać korzystając z dowolnego oprogramowania, niekoniecznie C-GEO, np. stosując programy typu CAD, GIS czy inne aplikacje geodezyjne. Ostatecznie, mając obliczone współrzędne, lub mapę wektorową czy rastrową, można je zaimportować do C-GML, korzystając z możliwości importu z formatów: DXF, DWG, DGN, SHP, TXT i innych. W C-GML, w prosty sposób utworzy się z takich danych obiekty BDOT500, GESUT,
- poza importami wymienionymi wyżej, najważniejszy jest oczywiście import plików GML z danymi z PODGiK – jeśli ten prowadzi już bazę danych zgodną z przepisami i jest w stanie wydać geodecie GML z obiektami w zakresie opracowania do aktualizacji,
- bardzo istotną funkcją programu jest możliwość walidacji (kontroli) importowanych plików GML w celu sprawdzenia ich zgodności ze schematami z rozporządzeń,
- kontrola poprawności dotyczy także obiektów tworzonych przez geodetę, tak by miał on pewność, że jego opracowanie jest pozbawione formalnych błędów i będzie przyjęte w PODGiK. W wyniku walidacji powstaje raport, widoczna jest lista błędnych obiektów, a także wizualizacja ich na mapie, co ułatwia lokalizację i wprowadzenie odpowiednich poprawek,
- opracowanie pliku GML to nie jedyny cel pracy geodety, ze swoim zleceniodawcą wymienia on dane, najczęściej przez pliki w standardzie DXF/DWG/SHP/DGN/ TXT/geotiff/PDF itp. – eksport danych w tych standardach także zapewnia C-GML,
- w C-GML, dostępne są wszystkie zaawansowane funkcje przydatne podczas pracy na mapie, a więc, między innymi: klient WMS/WFS, transformacje międzyukładowe map, praca na różnych układach państwowych i lokalnych, wyświetlanie podkładu rastrowego (geotiff), pomiary i obliczenia na mapie, operacje na obiektach (przycinanie, bufory, łączenie, zapytania SQL, podział na zadaną powierzchnię), możliwość umieszczania obiektów graficznych, współpraca z GoogleMaps,
- aplikacja C-GML ma także zintegrowaną z mapą tabelę współrzędnych punktów z rozbudowaną funkcjonalnością, co ułatwia import/eksport i kodowanie punktów, oraz inne operacje na punktach,
- posiadając pojedynczą licencję C-GEO stosowaną do opracowania danych pomiarowych, geodeci mogą dla swoich pracowników zakupić więcej tańszych aplikacji C-GML,
- niewygórowana cena zachęca także do traktowania aplikacji jako przeglądarki i walidatora plików GML, a także użytkowania jej nie tylko przez geodetów i urzędników w PODGiK, ale także przez projektantów, którzy dzięki C-GML, będą mogli bezproblemowo wymieniać się danymi z geodetami, a także z np. z ZUD,
- wieloletnie doświadczenie autorów i stały rozwój aplikacji C-GEO, gwarantuje także to, że również C-GML będzie rozwijane by ułatwiać pracę geodetom.
Wymagania systemowe i zasady licencjonowania.
Oprogramowanie C-GML jest przeznaczone dla systemów operacyjnych Windows 7/8,10 32/64bit. Wymagania to minimum 4GB pamięci RAM, procesor core duo, karta graficzna o rozdzielczości minimum 1024x768.
Licencja na program jest przypisana do komputera użytkownika, a więc może być użytkowana tylko na tylu stanowiskach komputerowych na ile została wykupiona.
Gwarancja na prawidłowe działanie programu wynosi 12 miesięcy.
Softline Plus oferuje usługę aktualizacji C-GML, po jej wykupieniu przedłużana jest gwarancja na kolejne 12 miesięcy, zapewniony jest dostęp do nowych wersji programu publikowanych w internecie, a także dostępne jest wsparcie użytkowników przez telefon, e-mail, www.
