Tekst źródłowy strony Wizualizacja GML - wtyczka dla QGIS

{| class="wikitable" align="right"
 !colspan=2|Wizualizacja GML - wtyczka dla QGIS
 |-
 !Kategorie
 |[[:Kategoria:GML|GML]] 
 |-
|}

Według § 42. 1 ''rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie standardów technicznych'' od 1 stycznia 2023 r. GML jest w Polsce formatem wymiany danych obiektowej mapy zasadniczej. 

Wizualizacja GML jest wtyczką do darmowego programu '''QGIS''', która pozwala na import, wizualizację, edycję i przetwarzanie obiektów mapy zasadniczej z plików GML zawierających dane baz państwowego zasobu: ewidencji gruntów i budynków (EGiB), sieci uzbrojenia terenu (GESUT) i obiektów topograficznych (BDOT500).

Rozwiązanie to jest przeznaczone dla wszystkich, którzy chcą wykorzystywać pliki GML do wyświetlania, analizowania, przetwarzania, drukowania danych obiektów mapy zasadniczej, a nie posiadają lub nie potrzebują specjalistycznego oprogramowania geodezyjnego do aktualizacji mapy zasadniczej (np. aplikacja C-GEO, lub systemu do prowadzenia zasobu geodezyjnego i kartograficznego wykorzystywane w administracji).

Wtyczka umożliwia import plików GML wszystkich stosowanych w Polsce systemów do prowadzenia zasobu geodezyjnego i kartograficznego:
*zgodne z przepisami z 2015 r., 
*zgodne z przepisami z 2021 r., 
*„hybrydowych”, czyli z obiektami z obu modeli,
*pliki GML zawierające wyłącznie prezentacje graficzne, zamówione jako wektorowa mapa zasadnicza,
*pliki GML bez zapisanych informacji redakcyjnych (czyli położenia etykiet, opisów obiektów mapy zasadniczej). Wtyczka wygeneruje je na podstawie przepisów aktualnego rozporządzenia w sprawie mapy zasadniczej z 2021 r. w standardowym położeniu.

Artykuł dotyczący opisywanej wtyczki do programu QGIS : [https://softline.geo.pl/index.php?view=article&id=48:wtyczka-wizualizacja-gml-dla-qgis&catid=8]

Prezentacja funkcjonalności wtyczki w filmie na kanale ''[https://www.youtube.com/@cgeosoftline cgeosoftline]'' [https://youtu.be/z-6AOCM4pfI?si=WGUMpFWO1f1d3eyF].

==Instalacja i licencja==

Wersja demo wtyczki (ograniczona funkcjonalnie) '''Wizualizacja GML'''  dostępna jest z poziomu oficjalnego repozytorium QGIS. Można ją zainstalować wybierając z listy dostępnych wtyczek i klikając na ikonę '''Zainstaluj wtyczkę'''.

[[Plik:InstalacjaWtyczkiDEMO.png|800px]]

Dostępne są również płatne wersje wtyczki, które są rozszerzone o dodatkowe funkcje. '''Funkcjonalności i ceny wtyczki dla jej poszczególnych wersji:'''

{| class="wikitable" style="text-align:center
 |Funkcjonalość 
 !Wizualizacja GML Demo <br> [darmowa] || Wizualizacja GML <br> [490zł] || Wizualizacja GML PRO <br> [990zł]
 |-
 |Import projektów z wtyczki w wersji PRO || + || + || +
 |-
 |Walidacja plików GML || + || + || +
 |-
 |Eksport (geoTIFF, PDF, JPG) || + || + || + 
 |-
 |Eksport mapy pokazowej do usługi WMS oraz pliku DXF || + ||  ||  
 |-
 |Import GML z danymi mapy zasadniczej ||  || + || +
 |-
 |Generowanie z projektu: raportów, usługi WMS, plików DXF|| || + || +
 |-
 |Odczyt/zapis projektów dla wszystkich wersji wtyczki Wizualizacja GML ||  ||  || +
 |-
|}

'''Zamówienie komercyjnej wtyczki możliwe przez [https://softline.geo.pl/index.php/zamowienie/pozosta%C5%82e-programy serwis internetowy softline]. '''

W celu uzyskania dodatkowych informacji zapraszamy do kontaktu przez e-mail: softline@geo.pl, tel. 509 896 026.

'''Instalacja wtyczki komercyjnej'''

Żeby zainstalować wtyczkę w wersji komercyjnej w programie QGIS należy wybrać zakładkę '''Wtyczki - Zarządzanie wtyczkami''', a następnie w zakładce '''Zainstaluj z pliku ZIP''' wybrać ścieżkę do pliku na dysku i wybrać przycisk zainstaluj wtyczkę.

[[Plik:InstalacjaWtyczkiQGIS.png|1100px]]

Po prawidłowej instalacji na pasku programu QGIS zostanie wyświetlona ikona wtyczki - [[Plik:IkonaWtyczki.png]]

Podczas instalacji wtyczki może wystąpić błąd: '''ModuleNotFoundError: No module named 'pyperclip''''. W artykule opisano jak sobie z nim poradzić -> [[Brak modułu przy instalacji wtyczki Wizualizacja GML]]

==Dostępne zakładki==

===Ładowanie GML===

Wtyczka umożliwia import plików GML wszystkich stosowanych w Polsce systemów do prowadzenia zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zarówno w oparciu o przepisy z 2015 r. jak i 2021 r., także „hybrydowych” czyli z obiektami z obu modeli. Wtyczka importuje również pliki GML zawierające wyłącznie prezentacje graficzne, zamówione jako wektorowa mapa zasadnicza. Importowane mogą być pliki GML o dowolnej wielkości, np. 300 MB.

W celu importu należy w zakładce '''Ładowanie GML''' wybrać ścieżkę do pliku GML. Operator wybiera, czy będą importowane obiekty aktualne, archiwalne (umieszczane na odrębnych warstwach i przedstawiane w skali szarości) czy wyłącznie archiwalne. W czasie importu można także zdecydować o ograniczeniu jego zakresu do wybranych typów obiektów (np. wyłącznie przewody sieci gazowej i działki ewidencyjne). Po wyborze parametrów importu należy kliknąć w przycisk '''Wczytaj GML'''.

[[Plik:ImportWtyczkaQGIS.png|1300px]]

Jeżeli w oknie importu zaznaczona zostanie walidacja w pierwszej kolejności pojawi się okno z jej wynikiem, które można zapisać do pliku csv.

[[Plik:WalidacjaWtyczkaQGIS.png|700px]] 

===Walidacja===

Użytkownik ma możliwość przeprowadzenia kontroli składniowej (walidacji) pliku GML. W tym celu należy przejść do zakładki '''Walidacja''' i wybrać z dysku plik GML do sprawdzenia, a następnie kliknąć w przycisk '''Waliduj GML'''. 

[[Plik:WalidacjaWtyczkaQGIS2.png|750px]]

W jej wyniku generowany jest raport zawierający informacje o ewentualnych niezgodnościach obiektów w GML z przepisami (błędach, brakujących wymaganych danych), który może być przedmiotem analizy w QGIS lub być zapisany do pliku CSV.

===Zestawienia===

Z danych ewidencyjnych można wygenerować raporty, np. informacje z rejestru gruntów, zestawienie działek, władających, itp. W zakładce '''Zestawienia''' z rozwijanej listy wybierz rodzaj raportu. Informację z rejestru gruntów można zapisać do formatu html oraz do excela, a zestawienia tabelaryczne do plików csv i excel.

[[Plik:ZestawieniaWizualizacjaGML.png|1300px]]

W zakładce generowania zestawień dostępne są raporty:
*Informacja z rejestru gruntów
*:[[Plik:InfoZRejestruWizualizacjaGML.png|1000px]]
*Zestawienie EGiB - Działki
*:[[Plik:ZestawienieEGiBWizualizacjaGML.png|1000px]]
*Budynki przynależne do działki
*:[[Plik:BudynkiPrzynalezneDoDzialkiWtyczka.png|1000px]]

===QGIS===

W zakładce '''QGIS''' możliwy jest zapis przygotowanego projektu w celu przeniesienia go na inny komputer bądź przygotowania linku do serwisu WMS dzięki któremu możliwe jest udostępnienie zawartości mapy. 

[[Plik:ZapisProjektuQGIS.png]]

Aby zapisać projekt QGIS należy podać docelowy katalog, w którym chcemy zapisać zadanie z danymi i symbolizacją. Po wskazaniu tej lokalizacji wystarczy kliknąć przycisk '''Zapisz projekt'''. To wywoła okno z wyborem warstw, które mają zostać wyeksportowane z projektem, domyślnie zaznaczone są wszystkie. 

Na wyjściu w docelowym katalogu otrzymamy plik z projektem o nazwie "projekt.qgz", plik z danymi geopackage oraz zestaw plików *.svg, które biorą udział w budowie stylów warstw. Aby uruchomić projekt na innym stanowisku należy przenieść na niego cały folder z plikami.

Do prawidłowej obsługi projektu potrzebna jest zainstalowana nakładka pełna wersja nakładki '''Wizualizacja GML''' lub jej wersja DEMO. 

Aby utworzyć link do usługi WMS należy wpisać nazwę projektu i zaakceptować przyciskiem '''Wyślij projekt'''. Wówczas tworzony jest serwer za pomocą którego mapa będzie udostępniana. Po zakończeniu działania narzędzia wygenerowany link do usługi można skopiować w oknie listy serwisów. Aby je uruchomić należy kliknąć w ikonę po prawej stronie od przycisku '''Wyślij projekt''' (zrzut poniżej)

[[Plik:SerwisWMSWtyczkaQGIS.png|800px]]

W oknie można przeglądać zapisane warstwy oraz za pomocą ikon przy nazwie serwisu można kolejno dodawać serwis jako warstwę do projektu QGIS, usuwać serwis z listy serwisów oraz kopiować link do usługi. Maksymalna ilość zapisanych serwisów to 5. W przypadku próby dodania kolejnego program robi na niego miejsce usuwając najstarszy z listy.

Gdy link do serwisu WMS jest skopiowany można go wyświetlić korzystając np. z internetowego serwisu mapowego [https://c-geoportal.pl/map C-GeoPortal.pl]. Aby dodać nowy serwis WMS należy na liście warstw wybrać ikonę z plusem i wybrać pozycję '''Dodaj warstwę WMS''', a następnie wkleić link w miejsce adresu URL i kliknąć w ikonkę ze strzałką po prawej stronie i zaakceptować przyciskiem '''DODAJ'''.

[[Plik:SerwiscGEOdodawanieWMS.png|1200px]]

Można też dodać nazwę serwisu i zapisać za pomocą dyskietki. wówczas serwis zostanie zapamiętany w danej przeglądarce i przy kolejnym uruchomieniu mapy będzie można dodać ten serwis z listy dostępnej w oknie dodawania warstwy WMS.

===CAD===

Wizualizacja mapy zasadniczej może być również eksportowana do formatu DXF z zachowaniem stylizacji linii, powierzchni, symboli punktowych zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie mapy zasadniczej. W tym celu w zakładce '''CAD''' należy wybrać ścieżkę zapisu, a następnie kliknąć przycisk '''Eksportuj'''. Program eksportuje dwa pliki - jeden z rozszerzeniem DXF z rysunkiem mapy oraz drugi SHP ze stylami. Aby w programie CAD wyeksportowana mapa mogła się prawidłowo wyświetlać należy pamiętać aby obydwa pliki znajdowały się w tym samym folderze.

[[Plik:ExportDoDXFWizualizacjaGML.png|550px]]

===Mapy===

Wtyczka pozwala na tworzenie opracowania graficznego – zapisu mapy w formacie JPG/TIFF/PDF w jednej ze skal właściwych dla mapy zasadniczej (1:500, 1000, 2000, 5000) oraz wybranej rozdzielczości (np. 300 dpi), ewentualnie łącznie z georeferencją (tif + tfw).

Zapisywany arkusz mapy ma wymiar 500 x 800 mm, w zależności od wybranej skali zmienia się jej zasięg przestrzenny, którego punktem odniesienia jest lewy dolny róg arkusza. W celu wskazania współrzędnych wspomnianego punktu należy kliknąć przycisk „Zasięg mapy”. Spowoduje to wyświetlenie dodatkowego okna, gdzie automatycznie współrzędne punktu odniesienia arkusza są odczytywane z zasięgu aktualnego widoku okna mapy. W celu zdefiniowania własnego punktu, należy uzupełnić współrzędne punktu odniesienia i zablokować je za pomocą „kłódek”, dzięki czemu podczas przemieszczania po oknie mapy, punkt odniesienia nie zostanie zmieniony.

[[Plik:GenerowanieMapyWizualizacjaGML.png|950px]]

==Dodatkowe funkcje==

===Wyświetlanie relacji do wybranego obiektu mapy===

Relacje do obiektu można wyświetlić za pomocą funkcji '''Wyświetl relacje''' znajdującej się w kilku oknach w programie:
#'''Informacje o obiekcie''' - wyświetla okno atrybutów dla wskazanego na mapie obiektu. Narzędzie pozwala wyświetlić okno atrybutów dla obiektu z warstwy, która jest obecnie wskazana w oknie '''Warstwy'''. Po kliknięciu prawym przyciskiem myszy w oknie atrybutów dostępna jest opcja '''Wyświetl relacje''', która uruchamia listę z relacjami obiektu.
#:[[Plik:NarzedzieIdentyfikacji.png|850px]]
#'''Uruchom działanie na obiekcie''' - w strzałce przy narzędziu należy wybrać opcję '''Wyświetl relacje'''. Otwiera okno z listą powiązań wskazanego obiektu do innych. Narzędzie pozwala wyświetlić okno relacji dla obiektu z warstwy, która jest obecnie wskazana w oknie '''Warstwy'''. 
#:[[Plik:NarzedzieAkcji.png|800px]]
#'''Z poziomu formularza atrybutów obiektu''' - wywołuje się go z okna '''informacji o obiekcie''' za pomocą pierwszej ikony. W '''formularzu atrybutów''' można wywołać okno relacji klikając w zakładkę '''Akcje''', a następnie '''Wyświetl relacje'''.
#:[[Plik:FormularzAtrybutow.png|600px]]
#'''Z poziomu okna tabeli atrybutów''' - po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na wybranej pozycji w tabeli atrybutów uruchamia się w menu podręczne, gdzie dostępna jest opcja '''Wyświetl relacje'''. Uruchamia ona okno z relacjami dla danego obiektu na liście w tabeli. 
#:[[Plik:ZTabAtrybutow.png|700px]]

Wynikiem wyświetlania relacji obiektu jest okno z listą dostępnych powiązań. Dla wyświetlonych w oknie obiektów dostępne są trzy opcje:
*Identyfikuj - wyświetla atrybutów wskazanego, powiązanego obiektu w formularzu. Dodatkowo dla obiektów posiadających geometrię następuje przeniesienie do ich lokalizacji na mapie;
*Wyświetl relacje -  pozwala na rozszerzenie drzewa relacji;
*Kopiuj identyfikator - zapisuje identyfikator obiektu do pamięci podręcznej.

===Wyświetlanie obiektów archiwalnych===

Możliwy jest odczyt obiektów archiwalnych. W tym celu przy imporcie pliku GML należy zaznaczyć opcje '''Wczytaj też obiekty archiwalne''' lub w razie potrzeby '''Tylko archiwalne'''. Wczytane obiekty archiwalne umieszczone są na warstwach z nazwami obiektów z przyrostkiem „_ARCH”. Obiekty te wyświetla się w taki sam sposób jak relacje (narzędzie wyświetlające informacje o obiekcie, narzędzie działania na obiekcie, formularz atrybutów oraz tabela atrybutów). W wyniku dostajemy okno z listą dostępnych powiązań obiektów archiwalnych.

Dla pozycji na liście dostępne są dwie funkcje:
*Identyfikuj - wyświetla atrybutów wskazanego, powiązanego obiektu w formularzu. Dodatkowo dla obiektów posiadających geometrię następuje przeniesienie do ich lokalizacji na mapie;
*Kopiuj identyfikator - zapisuje identyfikator obiektu do pamięci podręcznej.

===Wyświetlanie zestawienia EGiB dla działek ewidencyjnych===

Opcja wyświetlania zestawienia EGiB jest dostępna tylko dla warstwy '''EGB_DzialkaEwidencyjna_powierzchnia'''. Narzędzie wywołuje się w taki sam sposób jak relacje (narzędzie wyświetlające informacje o obiekcie, narzędzie działania na obiekcie, formularz atrybutów oraz tabela atrybutów). W wyniku wygenerowane zostaje zestawienie EGiB analogiczne do opisanego w podrozdziale zatytułowanym '''Zestawienia'''.

===Wyświetlanie zestawienia budynków przynależnych do działek===

Opcja wyświetlania zestawienia budynków przynależnych do działki jest dostępna tylko dla warstwy '''EGB_DzialkaEwidencyjna_powierzchnia'''. Narzędzie wywołuje się w taki sam sposób jak relacje (narzędzie do identyfikacji, narzędzie akcji, formularz atrybutów, tabela atrybutów). W wyniku wygenerowane zostaje zestawienie budynków przynależnych do działki analogicznego do opisanego w zatytułowanym '''Zestawienia'''.



==
[[Kategoria:GML]]
[[Kategoria:Wszystkie hasła]]