Transformacje współrzędnych

Transformacja
Kategorie	Moduły obliczeniowe
Rozszerzenie dla pliku	.trf
Ścieżka w programie	Obliczenia -> Transformacja
Powiązania	Transformacja z/do układu lokalnego

Transformacja - moduł umożliwiający transformację zestawu współrzędnych punktów trzema metodami:

• Helmerta,
• afiniczną,
• między układami,

Wyboru metody przeliczania dokonuje się przez wciśnięcie odpowiedniej ikony.

W transformacji Helmerta można zastosować poprawki Hausbrandta oraz określić sposób wyliczania błędu transformacji (dzielenie przez (n-2) lub przez n; gdzie n = ilość punktów dostosowania). Opcje dostępne pod prawym klawiszem myszki.

Do wykonania przeliczenia konieczne jest wprowadzenie co najmniej 2 (metoda Helmerta) lub co najmniej 3 (metoda afiniczna) punktów dostosowania, czyli punktów, których współrzędne znane są zarówno w układzie pierwotnym (Xp, Yp), jak i w układzie wtórnym (Xw, Yw).

Po wprowadzeniu punktów dostosowania należy wprowadzić punkty transformowane, czyli punkty, których współrzędne znamy tylko w układzie pierwotnym. Przełączenie między wprowadzaniem punktów dostosowania, a wprowadzaniem punktów transformowanych wykonuje się przez wybranie odpowiedniej zakładki.

Można ustalić numerację punktów transformowanych w układzie wtórnym korzystając z menu podręcznego (prawy klawisz myszki) – można zadać numerację ze stałym przedrostkiem (przyrostkiem) oraz o zadanym początku numeracji lub zadać przepisanie numeracji z układu pierwotnego.

Możliwe jest przeliczenie tylko wysokości -- przydatne gdy znana jest lokalna różnica wysokości między układami wysokości.

Opcja Format wprowadzonych danych określa w jakiej postaci są wprowadzane dane (grady, stopnie czy stopnie dziesiętne). Jeśli przełączymy opcję, program automatycznie przeliczy współrzędne B i L. Transformacja dla wartości w stopniach ustawia dokładność sekund na dokładność współrzędnych X,Y z opcji + dwie cyfry (po przeliczeniu na metry ten sam rząd dokładności).

W raportach i wydruku zarówno dla transformacji afinicznej jak i Helmerta, umieszczone są informacje o poprawkach na punktach dostosowania.

Możliwe jest przestawianie kolejności punktów dostosowania w wybranym układzie przez przesuwanie ich myszką oraz włączanie/wyłączanie punktów dostosowania. Przed obliczeniem możemy także zadecydować, które z obliczonych współrzędnych punktów zostaną zapisane do bazy danych (z rozbiciem na punkty w układzie pierwotnym/wtórnym i punkty dostosowania/transformowane).

W przypadku transformacji Helmerta pod przyciskiem u/v znajdziemy możliwość zadania określonej skali i kąta obrotu. Jeśli wprowadzi się jedną lub obie wartości, transformacja zachowuje je i wykonywana jest tylko translacja/obrót.

Przykład transformacji: Należy dokonać transformacji współrzędnych na układ 65. Podajemy współrzędne punktów dostosowania:

Transformacje współrzędnych międzyukładowe sprowadzają się do wyboru odpowiednich stref w układach pierwotnym i wtórnym oraz do zdecydowania czy należy wykonać, niejako przy okazji, przeliczenia wysokości punktów.

W przypadku kiedy w obliczeniach użyty zostaje układ 1965, możliwe jest poprawienie wyniku przez zastosowanie lokalnych realizacji układu 1965. Wprowadzono poprawki (transformacja wielomianowa) dla Kępna, Oleśnicy, powiatu nyskiego, kłodzkiego, brzeskiego, opolskiego, żagańskiego, miasta Legnicy i województwa wielkopolskiego. Zachęcamy geodetów, którzy działają na terenie podległym ośrodkom dokumentacji, które mają lokalne reguły transformacji, by zgłaszali to do nas, wprowadzimy też ich układy lokalne. Pomimo, że formalnie układy lokalne już przestały obowiązywać, to praktycznie ciągle istnieje konieczność ich używania, podobnie jak nieobowiązującego już układu 1965. Program obsługuje więc te układy lokalne, których parametry otrzymaliśmy z odpowiednich urzędów lub od wykonawców. W szczególności możliwe jest transformowanie z/do układów: Bielsko-Biała, Gdańsk_70, GUGIK80, Kępno, Kępno1, Kraków, Kraków (ULK) -- transformacja konforemna, Kraków odwrócony, miasto Legnica Grodziec, Łódź, miasto Kłodzko, Oleśnica, Opole, Olsztyn, Ostrzeszów, Poznań, SG-ROW, Szczecin, ,,układ lokalny miasta Szczecina, Ustka2000, UTM 33N, UTM 34N, Warszawa-25, Warszawa-25 z poprawkami Hausbrandta, Warszawa-75, Warszawa-75 z poprawkami Hausbrandta, woj. wielkopolskie, Włocławek-Rauenberg, Wrocław Gromnik, Zielona Góra.

Istnieje możliwość transformowania wsadowego współrzędnych punktów zapisanych w pliku tekstowym. Dotyczy to układów 1965 i 2000. Punkty w pliku powinny być zapisane w kolejności: Numer, X, Y. Plik wynikowy zapisywany jest pod tą samą nazwą ale z rozszerzeniem *.txt_

Zanim przeprowadzimy transformację, ustalamy które z wprowadzanych i obliczanych punktów mają trafić do tabeli roboczej -- przycisk Zapis punktów do tabeli roboczej. Domyślnie są to wszystkie punkty tj. zarówno dostosowania, jak i transformowane z układów pierwotnego i wtórnego. W tym miejscu możemy też ustalić co się dzieje kiedy przy okazji transformacji przepisujemy wysokości punktów z układu do układu. Możemy je tylko przepisać albo dodatkowo przesunąć o wskazaną wartość.

Jeśli przeliczamy w C-Geo współrzędne z układu 2000 na kartezjańskie XYZ (WGS-84) to prawdopodobnie uzyskamy nieco inne wartości niż te policzone w kontrolerze np. przez Survey Pro 5. Wynika to z tego, że chcemy tu w jednej transformacji przejść z wysokości normalnych na elipsoidalne, a algorytm C-Geo przewiduje, że mają to być wysokości elipsoidalne. Dlatego w tym wypadku transformację wykonujemy w dwu krokach. Należy najpierw xy2000 i wysokości normalne przeliczyć na BL i h (elipsoidalne), zapisać to do tabeli, potem skopiować do schowka i wkleić w kolejnym przeliczeniu BLH (WGS-84)->XYZ (WGS-84).